Robotlar; yakın gelecekte insanlarla birlikte etkin ve güvenli bir şekilde çalışmak istiyorlarsa, “işi neden yaptıklarını” bilmeleri gerekir. Basit bir ifadeyle, bu, makinelerin; insanların işleri yapma motivasyonunu anlamaları ve bağlamsal olarak sadece körü körüne yapmamaları gerektiği anlamına gelir.
Ulusal Nükleer Robotik Merkezi’nin Birmingham Üniversitesi’ndeki yeni bir makalesine göre; bu robot dünyasında köklü bir değişimin habercisi olabilir.
Birmingham Üniversitesi’nden Dr. Valerio Ortenzi; fabrikalar veya evlerde olsun, ekonomilerin; otomasyon, bağlantı ve sayısallaştırma (‘Endüstri 4.0’) ve insan – robot etkileşimi seviyeleriyle çalıştıkları için düşünce değişiminin gerekli olacağını savunuyor.
Nature Machine Intelligence’da yayınlanan makale; nesneleri kullanan robotların konusunu araştırıyor.
‘Kavramak’, doğada uzun zaman önce kusursuzlaştırılmış bir eylemdir, ancak robotik açıdan araştırmaların en ileri noktasını temsil eder.
Çoğu fabrika tabanlı makine; önceden belirlenmiş yerlerde, görünen tanıdık objeleri tam da doğru zamanda toparlayarak görmeden işlem yapan birer “aptal”dır.
Rasgele sunulan, bilinmeyen nesneleri almak için bir makine seçmek; çok sayıda karmaşık teknolojinin kesintisiz etkileşimini gerektirir. Bunlar; görüntüleme sistemlerini ve gelişmiş AI’yi içerir. Böylece makine hedefi görebilir ve özelliklerini belirleyebilir. (…sert mi yoksa esnek mi?) Potansiyel olarak, kıskaç içerisindeki sensörlere ihtiyaç duyulur, böylece robot alması söylenen bir nesneyi istemeden (yanlışlıkla) ezmez.
Tüm bunlar gerçekleştirilse bile, Ulusal Nükleer Robotik Merkezi’ndeki araştırmacılar; temel bir konuyu vurguladı: Geleneksel olarak bir robot için ‘başarılı’ bir kavrama olarak sayılan şey; aslında gerçek bir başarısızlık olabilir. Çünkü makine; “amaç nedir ve neden bir nesne seçilir” gibi konuları hesaba katmaz.
Nature Machine Intelligence makalesi; fabrikada, müşteriye teslim edilmek üzere nesneyi alan robot örneğine işaret eder. Paketi, hasara neden olmadan güvenli bir şekilde tutarak başarıyla yürütür. Ne yazık ki, robotun tutucusu çok önemli bir barkodu gizler, bu da nesnenin izlenemeyeceği ve ürünün toplanıp toplanmadığı konusunda firmanın hiçbir fikri olmadığı anlamına geliyor. Böylece tüm teslimat sistemi bozulur; çünkü robot kutuyu yanlış tutmanın sonuçlarını bilmiyor.
Ortenzi ve ortak yazarları, insanlarla birlikte çalışan robotları içeren başka örnekler sunar:
Bir robotun, bir atölyede size bir tornavida vermesini istediğinizi hayal edin. Mevcut prosedürlere göre, robotun aleti almasının en iyi yolu tutmaktır. Maalesef, bu oldukça güçlü bir makinenin potansiyel olarak ölümcül bir bıçak fırlatması anlamına da gelebilir. Size doğru, süratle … Bunun yerine, robotun, son hedefinin ne olduğunu; yani tornavidayı, eylemlerini yeniden düşünmek ve insan meslektaşına güvenli bir şekilde vermek için ne olduğunu bilmesi gerekir.
Başka bir senaryoda, bir bakım evinde ikamet eden kişiye bir bardak su veren robot öngörülüyor. Robot; bardağın düşmemesini sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda su; kişinin onu tutabileceği şekilde sunuluyor.
İnsanlara açık olan şey, bir makineye programlanmalı ve bu da çok farklı bir yaklaşım gerektiriyor. Araştırmacılar tarafından son yirmi yılda robot manipülasyonunu değerlendirmek için kullanılan geleneksel ölçüler, yeterli değil. En pratik anlamda, robotların kavrama için yeni bir felsefeye ihtiyacı var.
Comments