Kaliforniya Üniversitesi Irvine Tıp Fakültesi’ndeki araştırmacılar, kör farelerin beyinlerinin görme merkezlerinde yer alan nöronların, fetal retina hücresi transplantlarını(nakil) takiben normal olarak işlev gördüklerini keşfettiler.
UCI Tıp Fakültesi Anatomi ve Nörobiyoloji doçenti David Lyon, “Ağır retina dejenerasyonu olan farelerde retina tabakası transplantları ile oluşturulan detaylı görsel kortikal yanıtlar” başlıklı çalışmasını yayınladı. Fetal hücrelerin tabakaları retinaya entegre olur ve kör farelerin beyinlerinde neredeyse normal görsel aktivite oluşturur.
Lyon; “Retinal tabaka nakillerinin dejenere olmuş gözlere entegre olabildiği ve hayvanların ışığın tespit edilmesine izin verdiği bilinmektedir. Ancak, ilkel ışık algılamasının ötesinde, beyindeki görsel sistemin yeni entegre retinal nakil ile ne kadar iyi işlediği bilinmemektedir. Bu çalışmada, birincil görsel işleme merkezindeki nöronların, normal sağlıklı retinalı hayvan nöronlarının yanı sıra performans gösterdiği bulundu. Bu sonuçlar, retinal transplantasyonların insanlarda retinal dejenerasyonu tedavi etmek için büyük bir potansiyel olduğunu göstermektedir.”
Yaşa bağlı makula dejenerasyonu* ve retinitis pigmentosa(RP)**, dünya çapında milyonlarca insanda derin görme kaybına neden olur. Yaşın veya ilerleyici göz hastalığının sonucu olarak retina dejenerasyonu, doğru görme için gerekli olan ışığı tespit eden hücrelere zarar verir. Mevcut tedaviler sadece var olan hücrelerin daha fazla zarar görmesine neden olur. Bu hücreler hastalığın son aşamalarında etkisizdir. Retinal tabaka transplantasyonları hayvan ve insan çalışmalarında başarılı olmuştur, ancak karmaşık vizyonu yeniden kurma yetenekleri henüz değerlendirilmemiştir.
Lyon; “Fetal retinal tabaka transplantasyonlarının kortekste normal farelere benzer kalitede görsel tepkiler ürettiğini gördük. Ayrıca, transplantlar, beyinde, retinal dejenerasyonla ilişkili görme kaybının iyileşmesinde bu yaklaşımın potansiyelini destekleyen bağlantıyı koruyor.”
Birinci görsel kortekste nöronların yanıtını ölçen Lyon ve arkadaşları, donör hücreleri alan ağır retinal dejenerasyonlu farelerin, ameliyatı takiben üç ay gibi erken bir zamanda, boyut, yönelim ve kontrast dahil olmak üzere görsel uyaranın çeşitli özelliklerine karşı nasıl hassas olduklarını gösterdi. Çalışma, yetişkinlerde yaş ve hastalık ile ilgili görme kaybı ile mücadelede önemli bir adımı temsil etmektedir. Görme duyumlarının etkinliğini ve keskinliği belirlemek için davranışsal araştırmaların takip edilmesi gerekmektedir…
*Makula Dejenerasyonu:Makula; sarı nokta da denilen ve keskin görmeden sorumlu retina tabakasının ortasında çok küçük bir alanı kapsamaktadır. Karşıya baktığımızda kornea ve lens tarafından ışık makulaya odaklanır. Görmemiz merkezde daha keskin kenarlara doğru ise daha zayıftır. Makula dejenerasyonu işte bu sarı noktanın hasarlanması sonucu ortaya çıkar. Makula dejenerasyonunun gelişmesinde temel risk faktörü ilerleyen yaştır.
**Retinitis pigmentosa (RP):Gözün ışığa hassas olan retina tabakasının ilerleyici bir şekilde dejenere olduğu kalıtsal bir hastalıktır.
