Doktorlar, hastalarını ölçerek, sağlıkları hakkında çok şey öğreniyorlar. Yüksek sıcaklık veya ateş, hastalık belirtisi olabilir. Aynı şey bitkiler için de geçerlidir; ancak küresel ölçekte sıcaklıklarının ölçülmesi, bireylerin sıcaklıklarından daha zordur.
ECOSTRESS olarak adlandırılan Uluslararası Uzay İstasyonu veya Uzay İstasyonunda ECOsystem Spaceborne Termal Radyometre Deneyi‘ne yakında kurulacak olan yeni bir NASA cihazı sayesinde, bu zorluk giderilmiş olacak. ECOSTRESS, bitkilerin sıcaklığını uzaydan ölçecek. Bu, araştırmacıların, bitkilerin su kullanımını belirlemelerini ve kuraklık koşullarının bitki sağlığını nasıl etkilediğini incelemelerini sağlayacaktır.
Bitkiler topraktan su çekerler ve Güneş tarafından ısıtıldıkça; su, bitkilerin yaprakları üzerindeki gözeneklerden, transpirasyon adı verilen bir süreçle serbest bırakılır. Bu, insanlarda olduğu gibi bitkinin soğumasını sağlayacaktır. Ancak, bitkiler için yeterli su mevcut değilse; suyu korumak için gözeneklerini kapatırlar ve bu da sıcaklıklarının yükselmesine neden olur.
Bitkiler, fotosentez işleminde atmosferden karbondioksit almak için, (karbon dioksit ve suyu yiyecek olarak kullandıkları şekere çevirmek için kullandıkları süreçte) aynı gözenekleri kullanırlar.
Yeterli suya sahip olamadığında yani “su stresi” yaşamaya devam ederse; sonunda açlıktan veya aşırı ısınmadan dolayı ölürler.
ECOSTRESS verileri, bitkilerin sıcaklıklarındaki bu değişiklikleri göstererek; sağlık ve su kullanımları hakkında fikir verirken, su yöneticilerinin tarımsal su dengesizliklerini düzeltmeleri için onlara da zaman kazandırmış oluyor.
NASA’nın Pasadena’daki Jet Propulsion Laboratuvarı’nda ECOSTRESS’in Baş Araştırmacısı Simon Hook: “Bitkinin çok stresli olduğu anlaşıldığında, genellikle toparlanması çok geç olur. Ancak bitkinin sıcaklığının ölçülmesi, bitkinin o noktaya ulaşmadan önce stresli olduğunu görmenizi sağlar.”
Bu sıcaklık ölçümleri ayrıca potansiyel kuraklıkların erken bir göstergesi olarak kabul edilir. Belirli bölgedeki bitkiler; yüksek sıcaklıkta su stresi belirtileri göstermeye başladığında, tarımsal kuraklık muhtemelen devam etmektedir. Bu verilere önceden sahip olunması, tarım topluluğuna buna hazırlanma ve / veya cevap verme şansı verir.
Beltsville, ABD Tarım Bakanlığı bilim ekibinden Martha Anderson: “ECOSTRESS, tarla seviyesinde ekin stresindeki hızlı değişimleri izlememize izin verir. Verimin nasıl etkileneceğine dair daha erken ve daha kesin tahminler yapabilmemize olanak tanıyacak. Kısa süreli nem stresi bile; ekin üremesinin kritik bir aşamasında ortaya çıkarsa, verimliliği önemli ölçüde etkileyebilir.”
ECOSTRESS; 29 Haziran’da Florida Cape Canaveral Hava Kuvvetleri İstasyonu’ndan başlaması planlanan NASA-anlaşmalı, SpaceX kargo tedarik görevindeki uzay istasyonuna bir yolculuk yapacak. Ayrıca ilk kez, istasyonun Japon Deney Modülü Exposed Tesis Ünitesi’nin dış tarafında robotik olarak kurulacak.
Gelecekte; ECOSTRESS, uzay istasyonunun eşsiz düşük Dünya yörüngesini kullanarak, günün farklı saatlerinde çok sayıda arazi üzerinde veri toplayacak. Cihaz, her üç ila beş günde bir, küçük bir çiftliğin büyüklüğü ile ilgili olarak, (43 ila 70 metre kadar) küçük alanların ayrıntılı resimlerini üretecek.
Uzayda bulunan diğer araçlar; aynı detay seviyesinde ya da günün farklı zamanlarında ölçüm yapabilirler. ECOSTRESS’in bu çift kabiliyeti; bilim insanlarının doğal ekosistemlerimizi ve gıda güvenliği ve su kaynakları yönetimi konusunda açıklama yapmaya yardımcı olur.
Birincil görevinin bir parçası olmamasına rağmen, ECOSTRESS; sıcaklık verileri, yanardağlar, orman yangınları ve ısı dalgalarının saptanması ve karakterize edilmesi gibi sıcaklık bilgisi gerektiren, diğer çalışmalar için de değerli olacaktır.
* Evapotranspirasyon : Bitkinin su tüketimi ve buharlaşma ile birlikte toplam su kaybıdır.
