Yaz aylarına yaklaşırken güneşin yakıcı etkisini daha fazla hissetmeye başladık. Güneş bize ısı ve ışık vererek mutluluk hormonumuzu artırıyor. Bu durum için söylenmiş ve eskiden çok sık duyduğumuz ‘güneş giren eve doktor girmez’ ata sözü artık geçerliliğini yitirmeye başladı. Çünkü bizi güneşin zararlı etkilerine karşı koruyan ozon tabakası hasarlandı. Peki hem dostumuz hem de düşmanımız olan güneş bize nasıl etki ediyor?
Güneş ışınlarının, dünyamız yüzeyine geçerek bize ulaşan iki farklı dalga boyu var. Bunlar UVA ve UVB. UVA gün boyu mevcut iken UVB özellikle saat 12-16 arsında daha yoğundur. UVA derimizin çok daha derinlerine ulaşarak güneşe karşı hassasiyete, kırışıklıklara ve lekelerin oluşmasına yol açarken UVB ise dik açılı güneş ışınları sayesinde, güneş yanıklarına ve uzun vadede cilt kanserine neden olabilmektedir. Özellikle bazı antibiyotikler, romatizma ve tansiyon ilaçları, ayrıca romatizmal hastalıkların bazıları güneş duyarlılığını daha da artırmaktadır.
Güneş ışınları bize kısa ve uzun vadede pek çok hastalığa davetiye çıkarıyor. Dikkat edeceğimiz birkaç nokta ile güneşin zararlı etkilerinden korunmak mümkün.
Nisan ve eylül ayları; güneşten en yoğun etkilendiğimiz aylardır. Bu aylarda saat 11 ve 16 arası ise güneşin en dik açı ile geldiği saatlerdir. Yaşlılar, tansiyon, kalp hastalığı gibi sistemik bir hastalığı olanlar ve çocuklar bu saatlerde güneşin zararlı etkilerinden çok daha fazla etkilenirler. Mecbur kalmadıkça bu saatler arasında dışarda olmamak önemlidir.
Gölgede kalmak bizi zararlı etkilerden ne yazık ki korumuyor. Güneşin zararlı etkilerinden korunmak için güneş kremi önemlidir, bazı önemli noktalar ise;
-Güneş kremi her cilt için özeldir ve dermatoloğunuz tarafından önerilmelidir.
-Güneş kremlerini dışarıya çıkmadan ya da sahile inmeden 20 dk önce uygulanmalı,
-Terleme ve su ile deriden atılan bu ürünler her 2-3 saattte bir yenilenmeli,
-Koruyucu kremi kulaklar, ense, boyun, el üzeri gibi alanlara sürmek alışkanlık haline gelmeli,
-Güneş kreminiz güneş altında, yüksek sıcaklıkta kaldı ise ya da kıvamı bozuldu ise yenilenmeli,
-Özellikle hamilelerde ve çocuk yaş grubuna deri ile bileşik oluşturmayan ve fiziksel koruma içeren güneş kremleri tercih edilmeli,
-Koruyucu kremler üzerinde en çok UVB koruma faktörü belirtilir. En az UVB kadar zararları bulunan UVA ya karşıda koruma faktörü olan kremler tercih edilmeli,
-Kozmetik ürünler ya da sinek kovucu gibi başka ürünler kullanılacak ise önce güneş kremi sürülmeli,
-Koruyucu faktör oranı arttıkça koruyuculuk artıyor, 20 faktör %85 oranında, 30 faktör %97 oranında ve 50 faktor %98 oranında koruma sağlayabiliyor.
-Hiçbir güneş kreminin ışığı %100 filtrelemediği bilinmelidir.
-Yaz aylarında kıyafet seçerken sıklıkla beyaz ve açık renk kıyafetler tercih edilir. Bu durum bizi aşırı sıcaktan korurken güneş ışınlarının cildimize ulaşmasına engel olamaz.
-Özellikle gövde benleri fazla ve vücut lekeleri olan kişilerde ilerde gelişebilecek riskli benlere karşı siyah atlet giyilmesini önermekteyiz.
-Ayrıca güneş gözlükleri, geniş kenarlı meksika şapkaları güneşin zaralı etkilerinden bizi korumaya yardımcıdır.
-Yaz boyunca beta karoten içeren havuç ve likopen içeren kırmızı yaz meyveleri bol bol tüketilmeli, çünkü bu besinler bizim güneşe karşı direncimizi bir miktar daha artırırlar.
-Korunma yöntemlerinden bahsettikten sonra iyi bir D vitamini kaynağı olan güneşin yararı unutulmamalı. Ülkemiz güneş ışınları yönünden oldukça zengin olmasına rağmen polikliniklerimizde çok yoğun D vitamini eksikliği ile karşılaşmaktayız. D vitamini sentezi için özellikle güneşin dik açıyla geldiği saatlerde 10-15 dakikalık bir süre, diz ve dirsek altını güneşe açmak yeterli olmaktadır.
