Çin Bilimler Akademisi’ne (IGGCAS) bağlı Jeoloji ve Jeofizik Enstitüsü’nden YAO Zhonghua liderliğindeki uluslararası bir araştırma ekibi, bilim insanlarını 40 yıldır şaşırtan bir gizem olan Jüpiter’in X-ışını auroralarının nedenini açıkladı. Bulgular, 9 Temmuz’da Science Advances’te yayınlandı.
Gezegen araştırmacıları, Jüpiter’in X-ışını auroral parlamaları için tüm nedensellik zincirini ilk kez tanımladılar. Jüpiter’de X-ışını auroral patlamaları üretme mekanizması, X-ışını astronomisinde potansiyel uygulamalara sahip olabilir. X-ışını auroral spektrumları bize bu auroraların mega elektron volt aralığında enerjilere sahip, ağır iyonlar tarafından üretildiğini söylüyor. Ancak nasıl oluştukları ve bu iyonların Jüpiter’in atmosferine neden girdiği daha önce bilinmiyordu. Jüpiter’in kutupsal emisyonlarıyla ilişkili enerjik süreçleri anlamak için araştırmacılar; son dört yılda, ESA’nın amiral gemisi X-ışını gözlemevi, XMM-Newton ve NASA’nın yerinde ölçümleriyle birlikte Dünya’dan bir dizi paradigma değiştiren gözlem çalışmaları düzenlediler. Bu çalışmalar; Jüpiter için şimdiye kadar yapılmış en kapsamlı X-ışını ve en kapsamlı Hubble Uzay Teleskobu çalışmasını içeriyordu. Bu araçları kullanarak, fenomenin arkasındaki fiziği araştırabildiler ve gezegenleri X-ışını auroraları üretmeye yönlendiren süreçleri ortaya çıkardılar.
Araştırmacı YAO Zhonghua: “Bunlar, Dünya’da iyon aurora üretme süreçlerine çarpıcı bir şekilde benziyor, bu da iyon auroralarının, büyüklük sıralarına göre değişen zamansal, uzamsal ve enerjik ölçeklere rağmen gezegen sistemleri arasında ortak mekanizmaları paylaştığını öne sürüyor.”
University College London Araştırmacı William Dunn: “Juno verilerinde gördüğümüz şey, bu güzel olaylar zinciridir. Auroral iyonların manyetosferde depolandığını, Jüpiter’in uydusu Io’nun volkanik aktivitelerinden kaynaklandığını biliyorduk. Manyetosferde, şimdi manyetik sıkıştırmanın gerçekleştiğini görüyoruz. Elektromanyetik iyon siklotron dalgası tetiklendi, iyonlar ve ardından alan çizgisi boyunca hareket eden bir iyon darbesi oluştu. Birkaç dakika sonra XMM, bir X-ışınları patlaması görüyor.”
Jüpiter’in X-ışını auroral parlamalarının sıklıkla en yaygın auroral form olan ultraviyole auroral parlamalarla ilişkili olması dikkat çekicidir. Aslında, ikincisinin incelenmesi, bu araştırma yoluyla elde edilen Hubble Uzay Teleskobu verilerinin zenginliğinden yararlanabilir.
