Yapay zeka (AI) arayışı 70 yıl önce, bilgisayarların bir gün bizim gibi düşünebileceği fikriyle başladı. Son 25-30 yılda teknolojideki ilerlemelerle birleştiğinde, bu zekaya yönelik yeni yaklaşımlar, bunu gerçekleştirmeye yakın olabileceğimiz anlamına geliyor. Amerikalı yazar, bilgisayar bilimci ve mucit Ray Kurzweil,“ Yapay zeka 2029 yılına kadar insan seviyelerine ulaşacak. Bunu 2045’e kadar izleyelim, uygarlığımızın insani biyolojik makine istihbaratını milyarlarca katlayacağız ” dedi.

Kurzweil’in tahmini ne kadar gerçekçi olduğu ise tartışma konusu. Son zamanlara kadar, AI fikri sadece Terminatör, Blade Runner , Matrix ve Ex Machina gibi Hollywood filmlerinde gördüğümüz bir şeydi. Bunların her birinde, AI tam olarak iyi bir şekilde temsil etmiyordu; ancak son birkaç yılda, teknolojinin hızla gelişmesi nedeniyle haber gündeminde düzenli bir konu haline geldi. Dahası, şimdi günlük hayatımızın bir parçası olarak tanımlanabiliyor. Sanal kişisel asistanları düşünün; şimdi Siri ve Google gibi, otomobil, chatbots ve çevrimiçi müşteri desteğini hepsi AI ve makine öğrenimine güvenerek kendi bünyelerinde var ediyor.

Teknoloji, şu anda bilimsel ilaç inovasyonu, siber güvenlik ve sahtekarlık tespiti için kullanabilecek kadar gelişmişti. Örneğin, İngiliz siber güvenlik şirketi Darktrace, siber tehditleri ortaya çıkarmak ve onları insan etkileşimi olmadan durdurmak için kendi kendine öğrenen yapay zekayı kullanıyor. Şirket, aracının tıpkı insan bağışıklık sisteminin yanıt vereceği ve virüslerle savaşacağı gibi çalıştığını açıklıyor. Başka bir örnek de, araştırmacıların daha kısa sürede daha kesin hipotezler ortaya koymalarını sağlayan, klinik araştırma verilerinden akademik makalelere kadar biyometrik bilgileri araştırmak ve analiz etmek için AI kullanan bir şirket olan Benevolent AI’dir.

AI’nın İnsanların Yaşamları Üzerindeki Olumlu Etkisi

AI’nın yükselişi, potansiyel yetenekleri göz önüne alındığında, içimizdeki duyguların bir karışımıdır. Teşvik edici olarak, tüketicilerin yüzde 71’i hayatlarını daha iyi bir şekilde değiştirme potansiyeline sahip olduğuna inanıyor. Ayrıca, yüzde 78’i AI’nın 2030 yılına kadar onları toplumun bir parçası olarak olumlu bir şekilde etkileyeceğine inanmaktadır. Şaşırtıcı olmayan bir şekilde AI, bu teknolojinin potansiyel olarak mümkün olduğu görülen yaşam kalitesini açıkça isteyen tüketicilerin çoğunluğu tarafından büyük ölçüde kabul görmektedir.

Bu teknolojinin hangi alanlarına derinlemesine bakıldığında , en çok fayda sağlayabileceği düşünülenlerden ilk üçü arasında kişisel sağlık ve kondisyonun izlenmesi yüzde 48, hava ve planlama rotalarında danışmanlık yaparak dışarı çıkarken yardımcı olma yüzde 46 ve okullar için faydası yüzde 42 oranında yer alıyor.

AI ve İlişkili Korkuların Global Kabul Düzeyi

Çin (yüzde 95) ve Brezilya (yüzde 85) gibi ülkeler, 2030’da yaşamlarının bir parçası olarak AI’ya sahip olma konusunda hevesli görünenler arasında bulunuyor. Bu oran, Fransa’da (yüzde 59) ve Almanya (yüzde 56) gibi Avrupa ülkelerinde çok daha düşük bir orandadır. Bunun nedeni, AI’nın katkıda bulunabileceği kesintisiz bir lot deneyiminin öngörülmesinde gördüğümüz bölgesel farklılıklar olabilir. Bununla birlikte, trend aynıdır, çünkü genel bir kabul seviyesi vardır, sadece ölçek değişir.

Aslında, Avrupa’dan gelenler, genellikle AI’nın etkisi konusunda iyimser olma eğilimindedir, oysa Japonya’dan gelenler, muhtemelen bu ülkenin yüksek bilgisayarlı yapısı nedeniyle, gelişmekte olan ülkelerin çok gerisinde değildir.

Ancak, AI için kabul düzeyi yüksek olmasına rağmen, yüzde 51’i bu teknolojinin daha az gizliliğe sahip olduğunu düşünüyor. Araştırma, Çin, Japonya ve Brezilya gibi hızlı gelişen ülkelerin inovasyonun getirdiği faydalara odaklanma eğiliminde olduğunu göstermektedir. Öte yandan, Avrupa’da insanlar inovasyonun tehlikeye atabileceği veri gizliliği konusunda dikkatli davranmaya çalışıyor.

AI güvenli midir?

Tekno-filozof Grey Scott; “Yapay zekadan bahsediyorsanız ‘Terminatör’ hakkında konuşmanız gerekir. Aslında bu yolun kapalı olduğunu düşünüyorum. İnsanüstü zekası olan yapay olarak zeki bir sistemin şiddetli olacağını düşünmüyorum. Kültürümüzü bozacağını düşünüyorum” dedi.

Ankete katılanların yarısının, AI bağlamında “Terminatör” hakkında düşündüklerini, korkutucu bulduğu görülmektedir. Belki de AI’nin bilim kurgu filmlerinde resmedilen gücünün yanı sıra işimizi nasıl çalacağı konusunda basında yer alan çok sayıda öyküyle doludur. Dolayısıyla, çoğu tüketicinin AI’deki değeri görmesi ve 2030’da daha büyük bir rol oynamasını istemesine rağmen, çoğunluğunun mahremiyetleri (yüzde 50), iletişim (yüzde 49) ve artan iş kaybı tehdidi (yüzde 44) hakkında endişeleri vardır.

Öyleyse, gelecek AI ve tüketici kabulü için ne getirecek? Gerçek şu ki tüketiciler, güvenlik ve gizlilik endişeleri tamamen ele alınana kadar teknolojinin olumlu etkisini yaşamayacaklardır. AI, bağlı geleceğimizin temel bir bileşenidir. Yapay zeka tarafından yönlendirilen hizmetler geliştiren kurumlar için güvenliğin ön planda olması koşuluyla, yalnızca hayatımızı kolaylaştırabilir. Yaygın bir kullanım sağlanmak isteniliyorsa, üzerine inşa edilecekleri güvenli bir temel oluşturmak zorunda kalacaklar.